دعوت برای شکنجه؛ سیامک نمازی قدرت درست راه رفتن را از دست داده است
پنج سال گذشت از زمانی که دولت «حسن روحانی» از برخی چهرههای دو تابعیتی و غیرایرانی دعوت کرد به ایران بیایند و در کنفرانسهای مختلف شرکت کنند؛ دعوتنامهای که از سوی برخی چهرهها پذیرفته شد اما سرانجامشان، بازجویی، شکنجه، اتهامزنی و زندان بود.
یکی از این چهرهها، «سیامک نمازی»، شهروند ایرانی - امریکایی بود که ۲۲ مهر۱۳۹۹ ششمین سال محکومیتش در زندان شروع شد. او تمام پنج سال گذشته را بدون حتی یک روز مرخصی، در حبس گذرانده است. حالا وکیل او در آغاز ششمین سالگرد زندان او، خبر داده که این شهروند دو تابعیتی یک سال از توانایی درست راه رفتن را از دست داده است و میخواهد از یکی از مقامات جمهوری اسلامی شکایت کند.
***
سیامک نمازی مهر۱۳۹۴، در پی دعوت دولت حسن روحانی از برخی چهرههای شاخص به ایران بازگشت. به گفته وکیل این شهروند ایرانی-امریکایی، او همراه تعدادی دیگر از جوانان هوشمند به ایران آمده بود. سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بلافاصله او را احضار و ممنوعالخروج کرد. البته پیش از آن، سیامک نمازی چندین بار به ایران رفت و آمد کرده بود تا در آن سفر آخر، پس از چندین بار احضار، بازجویی و ضبط پاسپورتش دستگیر شد و با اتهام «ارتباط با دول متخاصم» (امریکا)، برای مدت ۱۰ سال به زندان افتاد.
بهمن همان سال، «باقر نمازی»، استاندار خوزستان در دوران پهلوی برای ملاقات فرزندش به ایران بازگشت که او را هم بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم کردند.
«محمدحسین آقاسی»، وکیل سیامک نمازی که دو سال است پرونده او را پیگیری میکند، در آغاز ششمین سالگرد حبس موکلش در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «سیامک نمازی ششمین سال محکومیتش را شروع کرد. در طول پنج سال حبس، حتی یک روز هم اجازه مرخصی نیافت. در حالی که در هر ماه حق داشته سه روز به مرخصی برود. علیرغم لزوم انجام معالجاتی در خارج از زندان، تلاشهایم تاکنون بیاثر مانده. با درخواست وی بهزودی تعقیب یکی از مقامات را درخواست خواهم کرد.»
این وکیل دادگستری در گفتوگو با «ایرانوایر» توضیح داد که تا پیش از ثبت شکایت نمیتواند هویت آن مقام جمهوری اسلامی را افشا کند اما گفت: «سیامک نمازی در مقطعی به دعوت یکی از معاونتهای ریاستجمهوری به عنوان لیدرهای جوان، به همراه تعداد دیگری به ایران دعوت شد. او بارها تلاش کرد تا مسوول آن معاونت [در دستگاه قضایی] حاضر شود و توضیح بدهد که وی داوطلبانه به ایران بازنگشته بلکه از او دعوت به عمل آمده تا مشخص شود که مساله امنیتی در میان نبوده است. اما این آقا در طول این پنج سال حضور نیامد. سیامک از من خواست علیه این شخص شکایت کنم.»
سیامک نمازی طی پنج سال حبس، حتی یک روز هم مرخصی نداشته است. نه درخواستهایش به جایی رسیدهاند و نه پیگیریهای وکیلش. این زندانی سیاسی ۱۱ بهمن سال گذشته در نامهای به رییس قوه قضاییه، خواستار دریافت مرخصی شده بود اما توجهی به این درخواست نشد. او با اشاره به ممانعت مقامات قضایی برای برخورداری از حق مرخصی نوشت علیرغم تامین وثیقهای نامتعارف، شاهد بوده که برادر یکی از مقامات عالی کشور تنها پس از چند ساعت بازداشت، به مرخصی رفته است.
پیشتر، یک منبع مطلع به «ایرانوایر» گفته بود که این زندانی سیاسی در زندان به افسردگی دچار شده است.
به گفته محمدحسین آقاسی، مقامات جمهوری اسلامی اصرار دارند که هیچیک از ارفاقات قانونی که در قانون پیشبینی شده است، به سیامک نمازی تعلق نگیرد؛ از جمله حق مرخصی: «کمتر دیده شده که محکومی پنج سال بدون مرخصی در زندان باشد و حتی برایش سند [به عنوان وثیقه] تهیه شود و طبق درخواست، بگویند تحت نظر به مرخصی بیاید اما به هیچوجه قبول نکنند. البته نمیگویند که قبول نمیکنند بلکه پاسخشان همواره این است که بررسی خواهند کرد. من به خود سیامک و خانوادهاش هم گفتهام که پیشبینی نمیکنم به او مرخصی بدهند. در حالی که او رفتار خوبی در زندان دارد؛ هیچوقت جنجال نکرده و با زندانبان هم درگیر نشده است. اما متاسفانه این حق او نادیده گرفته میشود.»
وکیل سیامک نمازی همانطور که در توییت خود نوشته، بر این که موکلش بیمار است، تاکید میکند. به گفته او، سیامک نمازی یک سال است که به دنداندرد و پادرد دچار است به قدری که حتی نمیتواند درست راه برود.
او میگوید: «هرچهقدر به دادسرای مربوطه مراجعه میکنم، با پاسخ منفی از سوی مسوولان مواجه میشوم. این تبعیضی است که در مورد سیامک اعمال میشود. از سوی دیگر، برای ما عجیب است که چرا باید با یک زندانی چنین استثنایی رفتار شود و از ارفاقهای قانونی محروم بماند. مقامات هم هیچ پاسخی نمیدهند. واقعا چرا؟»
به گفته محمد آقاسی، بیماریهای سیامک نمازی در چند ماه گذشته تشدید شدهاند اما مقامات قضایی هیچ توجهی به وخامت وضعیت جسمانی او نمیکنند.
«مهرداد قربانی سرابی»، وکیل پیشین سیامک نمازی بود. او مهر سال جاری در پی ابتلا به ویروس کرونا، در بیمارستان «تریتا» تهران درگذشت. مادر این وکیل دادگستری همزمان با او با دلیل مشابه جان خود را از دست داد.
قربانی سرابی پیشتر در گفتوگو با «ایرانوایر» تصریح کرده بود که اجماعی از سوی مسوولان قضایی بدون بازگو کردن دلیل، با مرخصی سیامک نمازی مخالفت میکنند. این زندانی سیاسی در همان نامه به رییس قوه قضاییه درباره پدرش و درخواست مرخصی نوشته بود: «این مرخصی برای ترمیم وضعیت نامناسب روحی و جسمی خود و رسیدگی به روند درمان پدر ۸۴ ساله مریضم که در شرایط خطرناکی قرار دارد و همچنین رفع وضعیت اسفناک خانوادگیام لازم است.»
باقر نمازی، پدر سیامک هم تا مهر سال ۱۳۹۷ در زندان بود. او نیز مثل پسرش، با اتهام «ارتباط با دول متخاصم»، محکوم به سپری کردن ۱۰ سال حبس شده بود. رسانههای حکومت ایران در دورانی که باقر نمازی در زندان به سر میبرد، او را متهم کرده بودند که در آتشسوزی «سینما رکس» آبادان در آستانه انقلاب ۱۳۵۷ نقش داشته است. باقر نمازی در دوران زندان، زیر عمل جراحی قلب قرار گرفته بود.
آقاسی به «ایرانوایر» گفت که باقر نمازی به علت بیماری و کهولت سن، حکم جایگزین دریافت کرد: «برای او به دلیل عدم تحمل حبس، ۳۶ میلیون تومان جزای نقدی به جای بقیه محکومیتش تعیین کردند. اگرچه او آزاد شد اما همچنان ممنوعالخروج است.»
وقتی صحبت از زندانیان سیاسی دو تابعیتی به میان میآید، با توجه به سوابق جمهوری اسلامی، ذهنها به سمت تبادل اسیر میرود. برای همین است که زندانی کردن شهروندان دو تابعیتی را «گروگانگیری» جمهوری اسلامی خواندهاند.
درست همزمان با آغاز ششمین سال زندان سیامک نمازی، «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه امریکا با انتشار توییتی در حساب کاربری خود، این امر را تقویت کرد که جمهوری اسلامی میخواهد سیامک نمازی را با زندانی مرتبط با حکومت ایران در امریکا مبادله کند.
پمپئو در توییتر خود نوشت: «امروز پنج سال میگذرد که ایران سیامک نمازی، یک مرد بیگناه را به سادگی به دلیل تبعه امریکا بودن دستگیر کرد. سیامک، پدرش باقر و مراد طاهباز نباید یک روز دیگر را در بازداشت بگذرانند. ایران باید به این عمل غیراخلاقی پایان دهد و اجازه دهد آنها هماکنون به خانه بیایند.»
پیش از این، در کنار درخواست آزادی سیامک نمازی که بارها از سوی نهادهای حقوق بشری مطرح شده است، ۱۶۰ نفر از کارمندان فعلی و سابق سازمان ملل متحد، یونیسف، چهرههای برجسته آکادمیک و برخی از سناتورهای امریکایی خواستار آزادی آنها از زندان شدند.
۱۸ خرداد سال جاری، «عباس موسوی»، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه ایران گفته بود: «اگر امکان مبادله زندانیان وجود داشته باشد، ما این آمادگی را داریم مابقی افرادی را که دربند امریکا هستند را آزاد کنیم و به کشور بازگردانیم.»
این اظهارات در پی مبادله «مجید طاهری» با «مایکل وایت» ابراز شد. طاهری به جرم نقض قوانین تحریمهای امریکا علیه ایران به تحمل ۱۸ سال حبس محکوم شده بود.
مایکل وایت، شهروند امریکایی را نیز به ۱۳ سال حبس در ایران محکوم کرده بودند؛ آن هم به دلیل داشتن «شاکی خصوصی».
«حسین جابری انصاری»، معاون امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه، در «فرودگاه امام خمینی»، هنگام استقبال از طاهری به خبرنگاران گفته بود: «امیدواریم در روزهای آتی شاهد رهایی و آزادی همه ایرانیانی که در نقاط مختلف دنیا و امریکا گرفتار هستند، باشیم و از همه ظرفیت خود در این زمینه استفاده میکنیم.»
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی بارها به تبادل اسیر میان امریکا و ایران اشاره کرده است. تنها در یک نمونه، او در اردیبهشت ۱۳۹۸ در جلسه پرسش و پاسخ به انجمن آسیایی نیویورک گفته بود: «ایران اتهامات زندانیان خود در امریکا را جعلی میداند و امریکا هم همین را درباره زندانیان خودش در ایران میگوید. پس بیایید به این بحث پایان دهیم. من آمادهام و برای این کار اختیار دارم.»
با این مقدمه، به نظر میرسد که مقامات جمهوری اسلامی و امریکا در حال مذاکره برای تبادل اسرایی دیگر هستند.
محمد آقاسی در همین خصوص به «ایرانوایر» گفت: «متاسفانه نمیدانیم چه کسی ممکن است برای این تبادل اسیر در نظر گرفته شده باشد. تمامی صحبتها از مسیر فضای مجازی است و هیچ گفتوگویی به شکل رسمی و قانونی از سوی مقامات قانونی انجام نشده است. در حال حاضر مشخصا از سمت مقامات طراز اول امریکا اسامی طاهباز و نمازی را میشنویم که آزادیشان برای آنها اهمیت دارد. شاید مذاکراتی پشتپرده در جریان باشد.»
مراد طاهباز، شهروند دو تابعیتی ایرانی - امریکایی، عضو هیات مدیره «موسسه حیات وحش میراث پارسیان» و از بنیانگذاران آن است که بهمن ۱۳۹۶ به همراه هشت نفر از فعالان محیط زیست، با اتهام «جاسوسی» بازداشت و زندانی شد. او دو سال بعد در دادگاه انقلاب با اتهام «همکاری با امریکا به عنوان دولت متخاصم» به ۱۰ سال حبس و «رد وجوه دریافتی از دولت امریکا» محکوم شد.
زندانیان دو تابعیتی، گروگانگیری جمهوری اسلامی و همچنین تبادل اسیر میان دولتهای مختلف با ایران، سابقهای طولانی دارد. در حال حاضر بحثهای مطرح در اینباره پیرامون دو زندانی زن، «نازنین زاغری»، کارمند بنیاد خیریه «تامسون رویترز» و «فریبا عادلخواه»، پژوهشگر ایرانی- فرانسوی در جریان است.
تبادل «رولاند مارشال»، استاد دانشگاه با «جلال روحاللهنژاد» هم از آخرین نمونههای انجام شده میان دو کشور ایران و فرانسه است. اگرچه گفته میشود زندانیان دیگری هم در ایران وجود دارند که دو تابعیتی یا شهروند کشوری دیگر هستند و در حال حاضر در حبس به سر میبرند اما وکلا از ارایه نام و پرونده آنها خودداری میکنند و دل به مذاکرات بین دولتی بستهاند تا بلکه جمهوری اسلامی در ازای آزادی وابستههای خود در زندانهای کشورهای دیگر، متهمی را مبادله کند.
اما برخی از این زندانیان همانطور که محمدحسین آقاسی به آن اشاره کرد، به دعوت دولت حسن روحانی به ایران آمدهاند؛ مثل «نزار زکا»، شهروند لبنانی - امریکایی. او هم در سال ۱۳۹۴ به دعوت «شهیندخت مولاوردی» به ایران آمد، بازداشت و بازجویی شد و به زندان افتاد. در مستندی که «ایرانوایر» تهیه کرده است، نزار زکا پس از آزادی، در یک گفتوگوی تلفنی با مولاوردی، از بازجوییها و حبسی که به خاطر این دعوت متحمل شده بود، حرف میزند و مدام از او میپرسد که چرا پیگیر وضعیت این کارشناس فناوری اطلاعات نشده بود. مولاوردی هیچ پاسخی نداشت و مدام اصرار میکرد که هیچ تصمیمی در اختیار او نبوده است.
حبس سیامک نمازی وارد ششمین سال خود میشود. او هم به دعوت دولت حسن روحانی به ایران آمده بود اما حالا پس از سالها زندان بدون مرخصی، حتی توان درست راه رفتن را از دست داده است.
او در نامهای که تیر سال جاری خطاب به «ابراهیم رئیسی»، رییس قوه قضاییه نوشت، بار دیگر خواستار برخورداری از حقوق خود شد. او در این نامه یادآور شده بود که پیش از محاکمه، یک سال در یک اتاق محبوس بوده و حتی دسترسی به کاغذ و قلم هم نداشته است. این زندانی سیاسی وکیل خود را تنها نیم ساعت پیش از دادگاه ملاقات کرد و در حین محاکمه هم اجازه نداشت با او مشورت کند. طبق نامه سیامک نمازی، قاضی دادگاه او را متهم کرده بود که سه دهه در حال شبکهسازی برای «براندازی» نظام جمهوری اسلامی بوده است؛ یعنی از وقتی ۱۴ سال داشته است!
«بابک نمازی»، برادر سیامک در یادداشتی که در آغاز شروع ششمین سال حبس این زندانی سیاسی در «واشنگتنپست» منتشر کرده، از حبس برادرش به عنوان «گروگانگیری» یاد کرده است.
به گفته بابک نمازی، برادر او طی پنج سال اخیر شرایط زندان «بدنام» اوین را تحت ضرب و شتم و شکنجه، در سلول انفرادی گذرانده است.
او به فشاری روانی که به این خانواده وارد شده، اشاره کرده و آن را «کابوس» نامیده است: «هر نامه یا تماسی که از او میگیریم، میتواند آخرین پیام باشد.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر